Suriye’de “Adalet Temelli Vatandaşlık Devleti” Oluşturulması Hedefleniyor Haberi

MARDIN (AA) – Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın geçiş süreci için kurduğu anayasa taslağı hazırlama komisyonunda yer alan isimlerden Mardin Artuklu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Abdulhamid el Avak, verilen bu görev üzerine ülkesine dönmek için hazırlıklarını tamamladı.

Avak, Suriye yolculuğu öncesi AA muhabirine, sürece ilişkin Arapça değerlendirmelerde bulundu.

Mardin’de 2016 yılından bu yana akademik çalışmalar yürüttüğünü belirten Avak, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın bir bildiri ile duyurduğu geçiş süreci için anayasa taslağı hazırlama komisyonunda yer alan akademisyenler olarak gerekli hazırlıkları yapacaklarını söyledi.

“Temel amaç kalıcı bir anayasa hazırlanmasını sağlamak”

Avak, “Burada önemli olan anayasal bildirinin geçici bir düzenleme olduğu ve tüm sorunları anında çözemeyeceğidir. Ancak temel amacı, ülkenin yönetimini geçici olarak düzenlemek, güvenli bir ortam oluşturmak ve nihayetinde kalıcı bir anayasa hazırlanmasını sağlamaktır.” diye konuştu.

“Vatandaşlık” kavramının bireylerin temel haklarını güvence altına almak için kritik önem taşıdığına işaret eden Avak, “Güvenlik durumu ile siyasi haklar arasında bir denge kurmayı hedefliyoruz.” ifadesini kullandı.

Bu doğrultuda, Ulusal Diyalog Konferansının önerdiği “Geçiş Dönemi Adalet Kurumu”nun kurulmasının büyük bir gereklilik olduğunu vurgulayan Avak, “Anayasal bildirinin ardından, suçluların yargılanmasını ve devlet kurumlarının hesap verebilir olmasını sağlayacak yasalar çıkarılacak.” bilgisini paylaştı.

“Yönetenler ile halkın hukuka eşit şekilde tabi olduğu bir sistem inşa edilmelidir”

Avak, Suriye’deki hedeflerine ilişkin şu değerlendirmede bulundu:

“Özellikle Adalet Bakanlığı gibi kritik kurumların geçmiş yanlışlardan arındırılması ve vatandaşlara hizmet edecek şekilde yeniden yapılandırılması büyük önem taşımaktadır. Eski anayasada vatandaşlık ilkesi yer almasına rağmen, pratikte uygulanmıyordu. Oysa modern bir devlette, tüm bireylerin ırk, cinsiyet, renk, mezhep veya din gözetmeksizin eşit kabul edilmesi yeterlidir. Vatandaşlık devletinin temeli, hukukun üstünlüğü ve bağımsız bir yargı sistemidir. Yönetenler ile halkın hukuka eşit şekilde tabi olduğu bir sistem inşa edilmelidir. Bu ilkeler doğrultusunda, gelecekte adalet temelli bir vatandaşlık devleti oluşturmayı hedefliyoruz.”

“Yeni anayasal düzenlemeler, kadınların siyasi katılımlarını artırmayı hedefleyecek”

Avak, Suriye’de kadınların birçok Arap ve İslam ülkesinden daha önce, 1950 Anayasası ile seçme ve seçilme hakkını kazandığını belirterek, kadınların tarih boyunca siyasette yer aldığını, milletvekili, bakan ve hakim olarak görev yaptığını kaydetti.

Bu hakların daha da güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Avak, “Yeni anayasal düzenlemeler, kadınların şiddetten korunmasını sağlamayı ve siyasi katılımlarını artırmayı hedefleyecektir. Suriye’de kadınlar, toplumun her alanında aktif rol almışlardır ve gelecekte bu rollerini daha da güçlendireceklerdir.” sözlerini sarf etti.

Avak, uzmanlık alanı olan anayasa hukukunun geniş bir akademik özgürlük gerektirdiğini, içinde bulunduğu Mardin Artuklu Üniversitesi’nin bu özgürlüğü sağlayarak, öğrencilerin siyasal ve anayasal sistemleri anlamalarını kolaylaştırdığını aktardı.

Akademik özgürlüğün olmadığı Suriye’de birçok kısıtlama varken, Türkiye’de bilimsel araştırmalara katkıda bulunabildiklerini, çeşitli kitaplar, makaleler ve çalışmalar ürettiklerini anlatan Avak, Mardin Artuklu Üniversitesinin Suriyeli öğrenciler için büyük bir fırsat sunduğunu ve gelecekte önemli roller üstlenmelerine katkı sağladığını dile getirdi.

“Sürecin başarıyla ilerlemesi, bölgesel istikrara da katkı sağlayacak”

“Suriyelilerin tamamı anayasal bildiri konusunda aynı fikirde olmasa da temel amacın sadece geçici bir yönetim çerçevesi oluşturmak olduğu unutulmamalıdır” diyen Avak, bildirinin, ülkenin sorunlarını tamamen çözemeyeceğini ancak geçiş sürecini yönetmek için gerekli olduğunu vurguladı.

Uluslararası toplumdan bu sürece yönelik olumlu tepkiler aldıklarını aktaran Avak, “Suriye, uluslararası anlaşmalara bağlı, hukuka saygılı ve küresel barışı destekleyen bir devlet olarak konumlanacaktır. Bu sürecin başarıyla ilerlemesi, bölgesel istikrara da katkı sağlayacaktır.” ifadesini kullandı.

Geçiş süreci için anayasa taslağı hazırlama komisyonu

Suriye Cumhurbaşkanlığının sosyal medya hesaplarından, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın bir bildiri yayımlayarak geçiş süreci için anayasa taslağı hazırlama komisyonu kurduğu duyurulmuş, bildiride “Suriye halkının hukukun üstünlüğüne dayalı bir devlet inşa etme arzusundan ve Suriye Ulusal Diyalog Konferansı’nın sonuçlarından yola çıkarak, Cumhurbaşkanı bir kararname yayımlayarak geçiş sürecini düzenleyecek anayasal bildirinin taslağını hazırlamak üzere bir uzmanlar komitesi oluşturdu.” ifadelerine yer verilmişti.

Komisyonda, Suriyeli siyaset bilimci Dr. Abdulhamid el Avak, hukukçu ve öğretim üyesi Dr. Yaser el Huveish, hukukçu ve öğretim üyesi Dr. İsmail Halfan, siyaset bilimci Dr. Muhammed Rıza Celhi, hukukçu ve öğretim üyesi Dr. Ahmed Kurbi, yazar, gazeteci ve hukukçu Dr. Behiye Mardini, hukukçu Dr. Rian Kahilan’ın yer aldığı açıklanmıştı.

Muhabir: Halil İbrahim Sincar