Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, Kurulun 13 Mart’taki toplantısında karara bağladığı 141 dosyadan 131’inin mevzuata aykırı bulunduğu, bir dosya hakkında da tedbiren durdurma kararı verildiği belirtildi.
Açıklamada, mevzuata aykırı bulunan dosyalar hakkında durdurma cezasının yanı sıra 32 milyon 481 bin 507 lira idari para cezası, ayrıca dosyalardan 5’inde tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi için erişim engeli idari tedbiri uygulanmasının kararlaştırıldığı ifade edildi.
Toplantıda tüketicilerin ekonomik tercih ve menfaatlerini etkileyen reklam ve ticari uygulamaların ele alındığı bildirilen açıklamada, hazır giyim sektöründe indirimli satışlar, teknoloji sektöründe belirtilen niteliklerin üründe bulunmaması veya bu özelliklerin Türkiye’de kullanılamamasına ilişkin bilgilerin verilmediği tanıtımlar ile sıfır faiz vaadiyle gerçekleştirilen yanıltıcı reklamlara ilişkin konuların öne çıktığına işaret edildi.
Hazır giyim sektörüne 4,8 milyon lira ceza kesildi
Açıklamada, Reklam Kurulunca yakından takip edilen indirimli satış kampanyalarına ilişkin denetimlerden birinin de hazır giyim sektöründe gerçekleştirildiği belirtilerek, denetim sonucunda aykırılık tespit edilen 8 dosya için 4 milyon 800 bin lira idari para cezası uygulanmasına karar verildiği aktarıldı.
Kurulca fahiş fiyat iddialarının gündemde olduğu bu dönemde indirimli satışlara ilişkin gerçekleştirilen denetimlere de değinilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Bu denetimlerle, gerçeğe aykırı belirlenen yüksek fiyatlar üzerinden oluşturulan sahte indirim algısıyla tüketici tercihlerinin manipüle edilmesinin önlenmesi, gerçeğinden daha yüksek indirim yapıldığı veya indirimin düşünmeye fırsat vermeyecek kadar kısa süre için geçerli olduğu algısı oluşturulması gibi tüketici iradesini baskı altına alan pazarlama uygulamalarının tüketici refahına olumsuz etkisinin azaltılması, haksız rekabetin ülke ekonomisine olumsuz etkisinin önlenmesi yoluyla tüketicinin korunması amaçlanmaktadır.”
Açıklamada, teknoloji sektöründe faaliyet gösteren ilgili firmanın aynı kategori altındaki tüm cep telefonu modellerinin özel bir uygulamaya sahip olduğu izlenimi oluşturacak şekilde reklam yapmasına karşın bu kategorideki bazı modellerin belirtilen özelliğe sahip olmadığına ilişkin bilgiye reklamda yer verilmediği tespit edildiği belirtilerek, tüketicilerin satın alma kararını etkileyecek nitelikteki bilgilerin reklamın ana mesajında belirtilmemesi nedeniyle tüketicilerin taraf olmayacağı satın almaya yönlendirildiği ve ana vaadin istisnası niteliğindeki bilgileri içermeyen söz konusu reklamların tüketicileri aldatıcı ve yanıltıcı olduğu değerlendirilerek idari yaptırım kararı verildiği bildirildi.
Diğer taraftan, bir otomotiv firmasının çevrim içi video paylaşım ve sosyal medya platformundaki Türkiye hesabında tanıtımı yapılan otomobil modeline ilişkin olarak “ses tanıma özelliği” videosu paylaştığı ancak aracın donanım paketindeki fonksiyonunun ülkede ilgili altyapının desteklenmemesi nedeniyle aktif olarak kullanılamadığı belirtilen açıklamada, bu nedenle reklamda sunulan ana vaadin gerçeği yansıtmadığı ve tüketicilerin yanıltıldığı gerekçesiyle söz konusu reklamlara ilişkin idari yaptırım kararı alındığına işaret edildi.
Sıfır faizli kredi reklamları incelendi
Açıklamada, son dönemde otomotiv şirketlerinin “yüzde sıfır faiz” temasıyla yürütülen kampanyalara yöneldiklerine dikkati çekilerek, şu ifadelere yer verildi:
“Bu kapsamda otomotiv sektöründe ‘peşin faiz ödemesi’ olmasına karşın reklamın ana mesajında kredi faiz oranının ‘yüzde sıfır’ olarak belirtildiği, tüketicilerin satın alma kararını etkilemek amacıyla reklamın ana mesajında peşin faiz nedeniyle tüketicinin faiz yüküne katlanmasına karşın tanıtımların sıfır faizli yapılarak tüketici tercihlerinin manipüle edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca faiz oranının yer aldığı reklamlarda tüketicilerin en uygun kredi teklifini seçebilmesi ve sektörde adil rekabetin sağlanabilmesi için belirtilmesi zorunlu olan kredinin toplam maliyetini yüzdesel olarak gösteren yıllık ve aylık maliyet oranlarına yer verilmediği, diğer yandan ‘yüzde sıfır faiz’ gibi tüketicilerin ekonomik davranış biçimini etkileyen ana vaadin gerçeği yansıtmadığı tespit edilmiş ve tüketicileri yanıltıcı olduğu değerlendirilen söz konusu reklamların tedbiren durdurulmasına karar verilmiştir.”
Türkiye’de satışa sunulan bazı ayakkabıların yurt dışı internet sitelerinde yayınlanan tanıtımlarında, ürün bileşeninde domuz derisi kullanıldığı belirtilmesine rağmen Türkiye’deki satış sayfasındaki ürün açıklamalarında “deri”, “doğal deri” gibi ifadelerin kullanıldığı tespit edildiğine işaret edilen açıklamada, Kurulca ürün içeriğine ilişkin tüketicilerin eksik bilgilendirildiği tespit edilen 4 firma hakkında durdurma cezası ile 3 milyon 457 bin 160 lira idari para cezası uygulandığı bildirildi.
Muhabir: Mert Davut