BRÜKSEL (AA) – Rutte, Brüksel’deki NATO karargahında İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile ortak basın toplantısında konuştu.
Müttefik ülkelerin gayri safi yurtiçi hasılalarının (GSYİH) yüzde 2’sini savunmaya harcamaları hedefinin, İttifak’ın caydırıcılığı için yeterli olmadığını vurgulayan Rutte, “Yüzde 2 bizi güvende tutmaya yetmeyecektir. Çok daha fazla yatırım yapmamız gerekiyor. Ayrıca stoklarımızı hızlı bir şekilde yenilememiz gerekiyor. Savunma üretimini artırmak mutlak bir zorunluluktur.” dedi.
Rutte, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kanada’ya yönelik gümrük vergilerinin, Avrupa’ya Grönland gibi hususlarda yönelttiği tehditlerin İttifak’a zarar verip vermediğiyle ilgili bir soruya şu yanıtı verdi:
“Bu sorunlarla başa çıkabileceğimize kesinlikle eminim. Müttefikler arasında her zaman sorunlar olur. Her zaman sakin, mutlu bir gidişat olmaz. Her zaman sorunlar olur, bazen daha büyük, bazen daha küçük. Ancak bunun caydırıcılığımızı güçlü tutma konusundaki ortak kararlılığımızın önüne geçmeyeceğinden kesinlikle eminim. Ticarete baktığınızda, ABD’den Avrupa’ya ticaret fazlasının girdiğini görmek ilginçtir. 2022’den beri (ABD), Avrupa’ya bizim onlara sattığımızdan daha fazla satıyor. Bu net fazlalık 2022’den bu yana 180 milyar dolar. Yani bu rakam, bir şeyler anlatıyor.”
NATO Genel Sekreteri, bir soru üzerine ABD’siz bir kollektif savunma örgütünün “işe yaramayacağını” söyledi.
Rutte, şunları kaydetti:
“Örgütün adı ne olursa olsun, ABD olmadan, birçok nedenden ötürü bu işe yaramayacaktır. Her şeyden önce, Ukrayna’ya baktığınızda, devam eden jeopolitik bir şey var. ABD de NATO’nun Avrupa tarafı da bunu fark ediyor. Çin, Kuzey Kore, İran, hepsi Rusya’ya bağlanıyor. Yani şu anda Ukrayna’da olanlar jeopolitik bir şey. Bu nedenle Ukrayna, sadece Ukrayna’nın iyiliği için değil, aynı zamanda jeopolitik etki ve NATO’nun bir bütün olarak yararı için de ayakta kalmalıdır. Toplu olarak, Rus ekonomisinden 20 kat daha büyüğüz. Toplu olarak, ABD dahil olmak üzere, NATO topraklarını koruyabiliyoruz.”
“ABD de Kuzey Kore’den çıkan uzun menzilli füzelerle tehdit altında” uyarısı
Rutte, ABD’nin de kolektif savunmaya ihtiyaç duyduğunu ifade ederek, “ABD de şimdi Rusların teslim ettiği tüm teknoloji sayesinde, belki gelecekte, Kuzey Kore’den çıkan uzun menzilli füzelerle tehdit altında. Bu yüzden birçok neden dolayısıyla birleşik kalmalıyız. Batı’nın yapabileceği en iyi şeyin birlik içinde kalmak olduğuna kesinlikle inanıyorum. Aynı düşüncenin Beyaz Saray dahil olmak üzere ABD’de hala hakim olduğunu biliyorum.” şeklinde konuştu.
ABD’den Türkiye’ye “tüm büyük savunma sanayi ülkeleri” üretimini artırmalı
Müttefiklerin savunma üretimlerini artırması gerekliliğinin altını çizen Rutte, “Toplu olarak çok daha fazla üretmeliyiz. Etrafta çok fazla para dolaşıyor ve daha fazla harcama yaptığımız için çok daha fazlası gelecek. Geçtiğimiz yıl, ABD dışındaki müttefikler savunmaya bir önceki yıla göre yüzde 18 daha fazla harcadı. Her yerden satın almak zorundayız. ABD’nin de hızlanması gerekiyor. Norveç’in de hızlanması gerekiyor, İngiltere’nin de. İtalya, İspanya ve Fransa gibi büyük ülkeler dahil Avrupa Birliği’nin (AB) de. AB dışında Norveç ve tabii ki Türkiye. Yani tüm bu büyük savunma sanayi tabanlı ülkeler savunma üretimini artırmak zorunda.” değerlendirmesinde bulundu.
Grönland konusu kuzeydeki jeopolitiğin önemine dikkati çekti
Rutte, Trump’ın Grönland ile ilgili söylemleriyle ilgili, “Başkan Trump’ın bizi kuzeyde jeopolitik ve stratejik bir meselenin söz konusu olduğu gerçeğine karşı uyarması çok faydalı oldu. Bunun sadece Grönland ile ilgili olmadığını söyleyebilirim. Bu Finlandiya ile ilgili, İsveç, Norveç, İzlanda, ve evet Grönland ve dolayısıyla Danimarka, ayrıca Kanada ve ABD ile ilgili. Açıkça, bir ittifak olarak, kolektif olarak, bu zorlukların üstesinden gelebildiğimizden emin olmak için her zaman buna bu yaklaşımla bakacağız.” ifadelerini kullandı.
ABD, Kanada’dan yapılan ithalata yüzde 25 ek gümrük vergisi getirmiş, Başkan Trump, AB’ye yeni gümrük tarifeleri uygulayabileceklerine ilişkin açıklamalar yapmıştı. Trump, AB ülkesi Danimarka’ya bağlı özerk bölge Grönland’ın ABD’nin kontrolünde bulunması gerektiğine ilişkin söylemini de aralıklarla yineliyor.
Muhabir: Selen Valente Rasquinho