Abd Ile Çin’in Yapay Zeka Çekişmesine Başka Ülkelerin De Katılması Bekleniyor Haberi

AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, bireysel kullanıcıların en çok kullandığı yapay zeka teknolojileri arasında ABD ve Çin merkezli farklı şirketlerin geliştirdiği uygulamalar yer alıyor.

Yapay zeka furyası, Çin’in metinden yazı, görsel ve görüntü üreten modelleri dünyaya açmasıyla yeni bir aşamaya taşındı.

Bu kapsamda, Çin merkezli DeepSeek’in düşük maliyetle ürettiğini açıkladığı son modeli ile Çinli teknoloji devi Alibaba’nın “Qwen 2.5” modeli ABD-Çin yapay zeka çekişmesini tırmandırdı.

Son gelişmelerin ardından ABD merkezli OpenAI şirketinin de ChatGPT “o3” modelini kullanıcılara açması bekleniyor.

Ayrıca “metinden görüntü üretme” modelleri için de ABD ve Çin şirketlerinin rekabeti devam ediyor.

Yapay zeka alanındaki rekabete Birleşik Krallık, Birleşik Arap Emirlikleri, Singapur ve Fransa gibi ülkeler de yatırım ve projelerle dahil olmayı amaçlıyor.

“DeepSeek, ABD ve Çin’in rekabetinin zirveye ulaştığının göstergesi”

Yapay Zeka Politikaları Derneği (AIPA) Başkanı Zafer Küçükşabanoğlu, AA muhabirine, DeepSeek’in yeni modelinin çıkışıyla ülkeler arası rekabette yapay zeka alanında yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.

Bazı şirketlerin piyasa değerinin birçok ülkenin ekonomisinden büyük olduğuna işaret eden Küçükşabanoğlu, “Son yıllarda teknoloji şirketlerinin artan gücü ve devletlerin şirketlerle ilişkisi, diplomaside yeni stratejiler geliştirilmesine yol açıyor.” dedi.

Küçükşabanoğlu, ABD Başkanı Donald Trump’ın yemin töreninde teknoloji devlerinin ön sıralarda yer aldığına dikkati çekerek, “Bu törendeki kare, tekno feodalizmin resmen başladığının en büyük kanıtıdır.” diye konuştu.

Yapay zekanın 2030’a kadar 15,7 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe ulaşmasının öngörüldüğünü bildiren Küçükşabanoğlu, “Geçtiğimiz günlerde Çin’in DeepSeek uygulamasının piyasaya çıkması ve birkaç saat içinde milyonlarca kullanıcıya ulaşması, ABD ve Çin’in her alanda olduğu gibi yapay zeka konusunda da rekabetinin zirveye ulaştığının göstergesi oldu.” değerlendirmesinde bulundu.

Küçükşabanoğlu, ABD ve Avrupa’daki bazı şirketlerin piyasa değerinde düşüş yaşandığını anımsatarak, “ABD ve Çin merkezli şirketlerin bu rekabetini ilerleyen dönemlerde daha sık göreceğiz ve bu rekabet başka ülkelere de sıçrayacak. Yapay zekayla ilgili yaşanan gelişmelere baktığımız zaman, ülkeler yapay zekayı ekonomik değer ve güvenlik açısından değerlendirerek stratejik adımlar atıyor.” ifadelerini kullandı.

“Türkiye, yapay zeka liginde ilk 20 ülke arasına girebilir”

Yapay zeka alanındaki patentlerin büyük bölümünün Çin’e ait olduğuna işaret eden Küçükşabanoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“ABD de yapay zeka çalışmalarına ek kaynak ayırdı. Bu rekabette geri kalmak istemeyen Birleşik Krallık, Fransa ve Birleşik Arap Emirliği gibi ülkeler yapay zeka alanında kamu kurumları oluştururken, Singapur da bu alanda eğitimler vermeye başladı. Bu kapsamda, Birleşik Krallık, kamu kurumlarının koordinasyonunu sağlamak amacıyla yapay zeka ofisi açtı. Birleşik Arap Emirlikleri’nde Yapay Zeka Bakanlığı ve dünyadaki ilk ve tek Yapay Zeka Üniversitesi kuruldu. Singapur’un 40 yaş üstü çalışanlarına ücretsiz yapay zeka eğitimi vermesi ve Fransa’nın ilk yapay zeka bakanını ataması ve 2024-2030 savunma bütçesinden yapay zekaya 2 milyar avro kaynak ayırması gibi örnekler birçok ülkenin yapay zekayı ana gündemlerine alıp, stratejik bir gereksinim olarak gördüklerinin resmi kanıtıdır.”

Küçükşabanoğlu, Türkiye’den çıkan 1 milyar dolar değeri geçen 7 şirketin olduğunu belirterek, Türkiye’nin de yapay zeka rekabetinde ön sıralarda yer almak için stratejik ve köklü adımlar atması gerektiğini söyledi.

Söz konusu adımların başında eğitimin geldiğini vurgulayan Küçükşabanoğlu, şunları kaydetti:

“Özellikle ülkemizde yaşayan 0-21 yaş gençlerimizin yapay zekaya ilgileri, bilgiye çevrilebilir. Daha sonra da bunu girişimcilikle perçinlersek, Türkiye hedeflediği gibi yapay zeka liginde şu an bulunduğu 40’lı sıralardan ilk 20 ülke arasına girebilir. Yeni nesil gençlerimizin DNA’sının teknolojiye yatkınlığı gelecekte Türkiye’ye avantaj sağlayabilir. Yeter ki potansiyelimizi kullanabilelim.”

“Yapay süper zekaya” geçiş hızlanabilir

Türkiye Yazılımcılar Federasyonu (TÜYAFED) Genel Başkanı Mustafa Çalış da Çin’in son yıllarda teknolojiye yaptığı yatırımlarla dünyada dengeleri değiştirmeye başladığını anlattı.

Çalış, “Dünyada teknoloji savaşları bütün hızıyla devam etmektedir. Yapay zekaya yatırım yapan ülkelerin bugün ve gelecekte dünyada söz sahibi olacaklarını öngörmek mümkün. DeepSeek’in hızlı yükselişi, ‘yapay süper zeka’ya geçiş sürecini hızlandıracak, bu da sektörü dönüştürmeye devam edecek.” dedi.

DeepSeek’in 6 milyon dolardan düşük bütçeyle geliştirildiğinin öne sürüldüğüne işaret eden Çalış, şöyle konuştu:

“Bununla birlikte birçok çip üreticisi ve teknoloji şirketinin zarar etmeye başlaması, rekabet sürecinin devam edeceğini göstermektedir. Bu iddia ilk etapta şüpheyle karşılansa da DeepSeek’in bazı stratejik hamleleriyle dünyanın dengesini değiştirdiğini ve buna benzer farklı şirketlerin yakında ortaya çıkacağını ve rekabetin kızışacağını çok rahat şekilde söyleyebilirim.”

Muhabir: Mert Davut,Zeynep Duyar